
اپیدمی کرونا یا پاندمی، هرکدام بار معنایی خاصی دارند، هرچند این مساله از ماهیت این بیماری نمیکاهد.
این روزها کرونا ویروس و بیماری کوید 19 ناشی از آن جهان را در سایه تاریک ترس فرو برده است. نگرانیهای ناشی از گسترش سریع و اثرات ضربتی و مهلک آن نیز پابپای ویروس در حال گسترشاند.
این همه در صورتی که با موج توهم و خرافات یا بیخبری از آمار مربوطه همراه شود میتواند شایعات و اخبار بیاساس را دامن زده و با وحشت بیش از حد یا سادهانگاری به یک میزان کنترل بیماری را دشوارتر کند.
اما چاره کار چیست؟
در این مطلب تلاش داریم تا شما را با مواردی در مورد شیوع جهانی این ویروس آشنا کنیم. تا از این طریق بتوانید خود را برای مقابله با این مشکل جهانی تا حد امکان آماده کنید. پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید تا با هم از شرایط فعلی بیماری و نحوه گسترش آن در جهان بیشتر مطلع شویم.
تاریخچه:
پیش از هر چیز بد نیست تاریخچه مختصری از برخی بیماریهایی که در دورههای تاریخی گذشته شیوع جهانی یافتهاند در اختیار داشته باشیم. هدف از بررسی این آمارها توجه به این نکته است که شیوع جهانی امری بیسابقه نیست که برای نخستین بار رخ داده باشد. و استفاده از تجربیات گذشته میتواند به ما در مهار این مشکل کمک کند.
از فجیعترین پاندمیهای ثبت شده مرگ سیاه بود که در قرن 14 میلادی جان ۷۵ تا ۲۰۰ میلیون نفر را گرفت. آنفلوانزای اسپانیایی نیز در در سالهای 1918 و 1919 تلفاتی گسترده در میان انسانها بر جای گذاشت. از دیگر موارد حاد و گسترده شیوع جهانی میتوان به آبله، وبا، سل در ادوار گذشته و آنفلوانزای خوکی در سال 2009 میلادی اشاره کرد. که هر کدام افراد زیادی را به کام مرگ کشیدند و بسیاری از ما آن را به یاد داریم.
مقایسه جمعیت جهان در زمان بروز این پاندمیها میتواند ذهنیت ما را نسبت به آمار وسیع تلفات بیشتر کند. تا لحظه نوشتن این مطلب پاندمی کرونا ویروس در 202 کشور جهان انتشار یافته است.
پاندمی چیست؟ و چه تفاوتی با اپیدمی کرونا دارد؟
اغلب ما تا بحال بارها لغاتی نظیر شیوع، همهگیری یا اپیدمی را شنیدهایم. و با مفهوم آنها تا حد زیادی آشنا هستیم.
همانطور که بین ابتلای ساده به یک بیماری مُسری تا اپیدمی آن فاصله زیادی است بین اپیدمی تا پاندمی هم تفاوتها زیاد است. و از نظر نحوه کنترل شیوع، راههای پیشگیری و آمار تلفات جانی بین این موارد نیز اختلاف زیادی موجود است.
اپیدمی به هر بیماری قابل انتقال یا غیرقابل انتقال سلامتی انسان و حیوانات را به خطر بیندازد و موارد ابتلای آن بیش از حد انتظار باشد، گفته میشود. مثلاً با توجه به ریشهکنی آبله در جهان ابتلا به آن هم اپیدمی محسوب میشود. اما مسلّماً واگیردار بودن یک بیماری تأثیر زیادی در شیوع همگانی آن دارد.
یک بیماری “همهگیر” هنگامی اتفاق میافتد که ایمنی میزبان از پاتوژن مستقر یا پاتوژن تازه ظهور ناگهان کاهش مییابد و آستانه انتقال از آن فراتر میرود و معمولاً جمعیت زیادی را در زمان محدودی به عوارض آن دچار میکند. اما اگر این اپیدمی از مرزهای کشوری و قارهها گذشته و مشکلات بیماری و مرگ و میر را برای ساکنین زمین پدید آورد از آن بنام “شیوع جهانی” یاد میکنیم.
دنیاگیری یا پاندمی به حالتی از شیوع یک بیماری گفته میشود که از مرز چند قاره فراتر رفته باشد. بیماریهایی مثل ایدز و کووید ۱۹ هم نمونههایی از دنیاگیری (به انگلیسی: Pandemic) بیماری در سالهای اخیر هستند.
“پیشگیری همواره مقدم بر درمان است”
به همان نسبت که کنترل یک ابتلاء به بیماری در مراحل اولیه ساده و قابل کنترل است، پس از بروز اپیدمی دشوارتر و نیازمند تدابیر پیچیدهتر بوده و مشکل است. گرچه محدود نمودن تماسها و واکسیناسیون جمعیت تا پیش از انتقال بیماری میتوان بخوبی بازدارنده آن باشد اما کنترل بیماری در مراحل پیشرفته مسلماً کار آسانی نخواهد بود.
برای این کار ( به عنوان مثال اپیدمی کرونا) باید اجتماعاتی بمراتب بزرگتر را در حصارهای بهداشتی محدود کرد و هزینههای بالاتری از نظر نیروی انسانی و کادر متخصص را متحمل شد.
اصولاً هر بیماری تازه ظهور دارای واکسن مربوطه نیست و کشف واکسن یا راه درمان نیز تا زمان نامشخصی طول خواهد کشید. و در این فاصله مهار بیماری بسیار دشوار و بیشک تلفات آن هم زیاد خواهد بود.
اکنون حالتی را تصور کنید که بیماری از مرز کشورها و قارهها گذشته و بخش بزرگی از جهان یا همه آن را درگیر کرده است!!
بیشک کنترل تردد و سفر، تأمین نیازهای بهداشتی و ملزم کردن مردم به رعایت خویشتنداری در کنترل فاصله برای جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری در این شرایط کار آسانی نخواهد بود.
متاسفانه شیوع جهانی کرونا ویروس اینک در چنین مرحلهای قرار دارد. و علاوه بر مردم عوامل اجرایی و متولیان بهداشتی را نیز بشدت درگیر کرده است.
عمل به توصیههای سازمان بهداشت جهانی: نخستین و اصولیترین گام برای شکست کرونا ویروس
غافلگیری و کمبودها را با مراعات جبران کنیم!!
در اپیدمی کرونا نیز موارد تکراری و مشابهی با نمونههای قبلی وجود دارد. از قبیل غافلگیری سیستمهای بهداشتی در کشورهای جهان سومی و حتی در حال توسعه که با تلاش و مراقبتهای فردی و اجتماعی تا حدودی قابل جبران است. کمبود مواد و لوازم بهداشتی نظیر ملزومات بیمارستانی، الکل و ضدعفونیکنندهها و لباسهای مخصوص هم مشکلی در این مسیر است که تنها با همکاری وسیع مردم و رعایت اصول بهداشتی تا حدودی قابل جبران است.
حتی در این مرحله نیز اتخاذ تصمیمات مهم و حیاتی میتواند تا حدود زیادی از بروز فاجعه جهانی بیش از آنچه تا کنون رخ داده جلوگیری نماید.
در این شرایط اعمال خود قرنطینگی یا محدود کردن افراد با اختیار شخصی یا اعمال قانون هنوز هم میتواند در کنترل بیماری موثر باشد. و نه تنها برای شخص بلکه برای سایرین نیز مثمر ثمر بوده و از انتقال بیشتر آن تا حد امکان پیشگیری کند.
افزایش جمعیت و مشکلات کنترل اپیدمی کرونا
هر بار که پدیده شیوع جهانی رخ میدهد افزایش جمعیت جهان مشکلات جدیدی را در مهار آن پدید میآورد. با وجود تجهیز جهان در قرن 21 به فنآوریهای پیشرفته نسبت به ادوار پیشین افزایش لحظه به لحظه جمعیت جهان کنترل را دشوارتر کرده است. این جاست که لزوم اطلاعرسانی گسترده و داشتن معلومات فردی در زمینههای بهداشتی برای مهار این مشکل جهانی خود را بیش از پیش نمایان میکند.
در شیوع جهانی کرونا ویروس و بیماری کوید 19 با چنان جمعیت انبوهی مواجهیم که جهان تا بحال هیچگاه شاهد آن نبوده است.
برآوردن نیازهای بهداشتی و سلامتی چنین جوامع گسترده و پرجمعیتی در حالت عادی و بدون وجود مشکلات جهانی نیز مسئولیت خطیری است. که تنها با داشتن نیروهای توانمند، مدیریت کارآمد و تخصصی و منابع فراوان امکانپذیر است.
جمعیتی که اکنون علاوه بر نیازهای عادی و روزمره زندگی بشدت درگیر مشکلات بهداشتی و عوارض ناشی از شیوع جهانی کرونا ویروس است. بعلاوه نیازمند مدیریت در بخش روانشناسی هیجانات اجتماعی بوده و باید در مسیر درست برای کنترل و محدود کردن عوارض بیماری هدایت شود.
اپیدمی کرونا یا پاندمی، تکتک ما در شکست این بحران سهیم هستیم!!
مسلّماً یک یا چند ویروس محدود هیچگاه قادر به ایجاد شیوع جهانی کرونا ویروس نیستند. و این چنین شیوع جهانی مستلزم گسترشی وسیع و تکثیر میلیاردها میلیارد ویروس و نفوذ آنها در میان اجتماعات انسانی بوده و هست. به همین شکل نیز رفع این مشکل و غلبه بر این پاندمی جهانی نیازمند همکاری و همراهی اجتماعات عظیم انسانی است.
گرچه عموم مردم اجتماع و افراد عادی بظاهر در اتخاذ تصمیمات جهانی شریک نیستند، اما این به آن معنا نیست که این تصمیمات بدون نظر مردم قابل اجراست.
بدیهی است تنها با اراده عمومی و همکاری جمعی میتوان کرونا ویروس را شکست داد.
پس بهتر است پیش از آن که کار از کار بگذرد به خود آییم. و با رعایت شرایط قرنطینه و موارد بهداشتی از گسترش بیشتر کرونا ویروس پیشگیری کرده آن را محدود و نابود کنیم. میتوانید درباره این شرایط و ملاحظات بهداشتی در مطلبی با عنوان “کرونا ویروس، ملاحظات بهداشتی و اصول قرنطینه خانگی” که در همین سایت منتشر شده اطلاعات بیشتری کسب کنید.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.